1. Rodzicami chrzestnymi mogą być osoby, które:
- ukończyły 16 rok życia,
- były ochrzczone i bierzmowane,
- są praktykującymi katolikami czyli modlą się, regularnie uczęszczają na Mszę św., często przystępują do Komunii Św., mają ślub kościelny, cieszą się w swym otoczeniu dobrą opinią oraz dają swym chrześcijańskim życiem dobry przykład; w wypadku młodzieży konieczne jest, aby była bierzmowana oraz uczęszczała na religię w szkole potwierdzone indeksem; nie wolno dopuszczać do funkcji chrzestnych osób żyjących w związku cywilnym oraz młodzieży nie uczęszczającej na religię w szkole.
2. Rodzina dziecka powinna w dniu chrztu przystąpić do Komunii Św., a następnie troszczyć się o życie religijne ochrzczonego dziecka (czyli nauczyć dziecko modlitwy, uczestniczyć wraz z nim w Niedzielnej Mszy Świętej).
3. Według Kodeksu Prawa Kanonicznego:
Kan. 872. Przyjmujący chrzest powinien mieć, jeśli to możliwe, chrzestnego. Ma on dorosłemu towarzyszyć w chrześcijańskim wtajemniczeniu, a dziecko wraz z rodzicami przedstawiać do chrztu oraz pomagać, żeby ochrzczony prowadził życie chrześcijańskie odpowiadające przyjętemu sakramentowi i wypełniał wiernie złączone z nim obowiązki.
Kan. 874.
§ 1. Do przyjęcia zadania chrzestnego może być dopuszczony ten, kto:
- jest wyznaczony przez przyjmującego chrzest albo przez jego rodziców, albo przez tego, kto ich zastępuje, a gdy tych nie ma, przez proboszcza lub szafarza chrztu, i posiada wymagane do tego kwalifikacje oraz intencję pełnienia tego zadania;
- ukończył szesnaście lat, chyba że biskup diecezjalny określił inny wiek albo proboszcz lub szafarz jest zdania, że słuszna przyczyna zaleca dopuszczenie wyjątku;
- jest katolikiem, bierzmowanym i przyjął już sakrament Najświętszej Eucharystii oraz prowadzi życie zgodne z wiarą i odpowiadające funkcji, jaką ma pełnić;
- jest wolny od jakiejkolwiek kary kanonicznej, zgodnie z prawem wymierzonej lub deklarowanej;
- nie jest ojcem lub matką przyjmującego chrzest.
§ 2. Ochrzczony, należący do niekatolickiej wspólnoty kościelnej, może być dopuszczony tylko razem z chrzestnym katolikiem i to jedynie jako świadek chrztu.
Instrukcja w sprawie chrztu dzieci których rodzice nie są związani kanonicznym małżeństwem.
Zgodnie z instrukcją duszpasterską Konferencji Episkopatu Polski z 1975 r. o udzielaniu sakramentu chrztu św., do chrztu należy dopuszczać wszystkie dzieci zgłoszone przez rodziców lub prawnych opiekunów, jeśli osoby te są wierzące i zobowiążą się, że dzieci będą wychowane w wierze, w której zostaną ochrzczone.
W związku z możliwością zaistnienia różnych sytuacji ustala się:
- Nie należy udzielać sakramentu chrztu św. małym dzieciom bez faktycznej wiedzy rodziców lub prawnych opiekunów, a tym bardziej wbrew ich woli.
- Do udzielenia chrztu wystarczy prośba jednego z rodziców bądź prawnych opiekunów.
- Jeśli chrzest zgłasza matka samotnie wychowująca dziecko, która jest osobą praktykującą, chrzest winien odbyć się bez dodatkowych wymagań.
- Jeśli rodzice żyją w związku cywilnym lub w konkubinacie i nie mogą zawrzeć małżeństwa z powodu przeszkód kanonicznych, jednak praktykują swoją wiarę w tym, co jest dla nich możliwe, dziecko należy ochrzcić, wymagając na piśmie oświadczenia rodziców, że zobowiązują się wychować dziecko w wierze katolickiej.
- Jeśli o chrzest swego dziecka proszą rodzice żyjący w związku cywilnym lub konkubinacie, którzy nie mają żadnych przeszkód kanonicznych do zawarcia kanonicznego związku małżeńskiego, należy starać się o doprowadzenie rodziców dziecka do zawarcia małżeństwa przed chrztem ich dziecka. Wszystko to jednak musi odbywać się w taki sposób, by nie było przymusu do zawarcia małżeństwa. Nie należy zatem żądać od rodziców oświadczenia na piśmie, że zobowiązują się do zawarcia sakramentalnego małżeństwa, traktując takie zobowiązanie jako warunek udzielenia chrztu. W przypadku odmowy zawarcia małżeństwa, można udzielić chrztu, wymagając na piśmie oświadczenia rodziców dziecka, że zobowiązują się do troski o jego chrześcijańskie wychowanie i dodatkowo osobnego oświadczenia rodziców chrzestnych dziecka, że zobowiązują się uczynić wszystko i dopilnować, by chrześniak został wychowany w wierze katolickiej.
- Jeżeli natomiast nie ma zupełnie nadziei na wychowanie dziecka w wierze, w której ma otrzymać chrzest, udzielenie sakramentu należy odłożyć, wyjaśniając rodzicom przyczynę takiej decyzji (kan. 868 § 1, 2°). Jeśliby doszło do takiej sytuacji, która w naszych warunkach należy do rzadkości, każdą decyzję o odłożeniu chrztu duszpasterz winien skonsultować z kurią metropolitalną. Mając na uwadze nauczanie Kościoła o konieczności chrztu do zbawienia (KKK 1213) w wypadku wątpliwości co do udzielenia chrztu lub odłożenia go, należy opowiedzieć się za udzieleniem chrztu.
W przypadku niedostatków wiary i praktyki religijnej rodziców, należy zatroszczyć się o to, by chrzestni byli ludźmi żywej wiary.
Należy przyjąć za regułę, że chrzest dziecka rodziców, którzy nie żyją w kanonicznym małżeństwie i podpisujących zobowiązanie o wychowaniu w wierze swojego dziecka, winien odbyć się w kościele parafialnym jego rodziców, chyba że jest jakaś słuszna przyczyna chrztu gdzie indziej, ale wtedy za pisemnym zezwoleniem proboszcza lub wikariusza własnej parafii. Takie zezwolenie, którego duszpasterz nie powinien odmawiać, winno być udzielone po rozmowie duszpasterskiej i odpowiednim pouczeniu.
Rodzice chrzestni powinni być bierzmowani, mieć ukończone szesnaście lat (chyba, że proboszcz jest zdania, iż słuszna przyczyna umożliwia dopuszczenie młodszej osoby), być katolikami wyznającymi swoją wiarę życiem zgodnym z nauką Kościoła (nie wolno np. dopuszczać do pełnienia tej funkcji osób żyjących w związkach niesakramentalnych oraz młodzieży nieuczęszczającej na katechizację). Osoby niespełniające tych wymogów nie mogą być ani chrzestnymi, ani świadkami chrztu.
Kraków, dnia 9 stycznia 2008 r.
Arcybiskup Metropolita Krakowski
Kanclerz Kurii